Bezoekers van buiten Den Haag zeggen vaak smalend ‘Jullie wonen in een dorp’. Maar voor een dorp hebben we wel een aantal bijzondere stadhuizen.
Oude Stadhuis
Aan de Groenmarkt staat het gebouw dat we vaak het ‘Oude Stadhuis’ noemen. Maar als je goed kijkt, zie je dat het uit twee delen bestaat. Het oudste deel is uit 1565 en is gebouwd in de zogeheten renaissancestijl: rozerode baksteen en bewerkte trapgevels.
Langs het Kerkplein ligt de uitbreiding die ruim 100 jaar later is gebouwd. Inmiddels was de bouwstijl barok. Loop er eens lang en kijk omhoog naar de Haagse ooievaar met twee dames aan zijn zijde. Zij zijn de symbolen van Voorzichtigheid en Gerechtigheid.
Wat is tijdelijk
Aan het eind van de 19e eeuw was het Stadhuis aan de Groenmarkt veel te klein geworden. Den Haag had inmiddels 180.000 inwoners en meer dan 2000 ambtenaren. De gemeenteraad verplaatste zijn vergaderingen van de Groenmarkt naar een ‘tijdelijke’ raadszaal aan de Javastraat.
Daar zou men blijven vergaderen tot 1972, toen de nieuwe raadszaal aan de Groenmarkt kwam. Deze aanbouw is alweer verdwenen, hij stond op de plaats waar nu de Snoeptrommel staat.
Monchyplein
De Gemeenteraad discussieerde lang over de juiste plek voor een nieuw stadhuis: aan het Spui of aan de rand van de Archipelbuurt. Uiteindelijk kwam pas in 1953 het nieuwe stadhuis op het Alexanderveld, het voormalige exercitieterrein van de Alexanderkazerne. Met als nieuwe straatnaam het Burgemeester Monchyplein.
Dit stadhuis is in 1996 afgebroken en op die plek staan nu appartementencomplexen rond een prachtige vijver. Wandel daar eens langs en bewonder de delen van het afgebroken stadhuis die zijn bewaard.
IJspaleis
Uiteindelijk is het Haagse stadhuis toch aan het Spui gekomen, waar het al weer ruim 20 jaar staat. Ook daar ging het nodige gedoe aan vooraf. Oorspronkelijk was het plan om het stadhuis aan het Monchyplein uit te breiden, daar was het ontwerp ook klaar voor. Een van de toenmalige wethouders stelde voor om een volledig nieuw stadhuis in de binnenstad te bouwen en te combineren met een nieuwe bibliotheek. Een prijsvraag onder architecten leverde meerdere ontwerpen op. De inwoners van Den Haag konden in het Gemeentemuseum de maquettes bekijken en hun voorkeur uitspreken. Ik herinner me dat ik koos voor het ontwerp van Rem Koolhaas.
Echter het Gemeentebestuur koos voor het ontwerp van de Amerikaanse architect Richard Meier. Bij hem kun je gebouwen bestellen in alle kleuren, zolang het maar wit is. En al gauw gaven de Hagenaars het gebouw zijn passende bijnaam: ons eigen IJspaleis.
Ik vertel je over stadhuizen en andere gebouwen tijdens mijn stadswandelingen en fietstours.
4 reacties op “Stadhuizen in een dorp”
Leuk om de nieuwsbrieven te ontvangen. Lees vaak nieuwe dingen over Den Haag terwijl ik er geboren en getogen ben!
Afschuwelijk gebouw dat ‘nieuwe’ stadhuis. Gewerkt op het Stadhuis aan de Burg. Monchyplein met de paternosters, geweldig
Wij zijn getrouwd op het Burgemeester de Monchyplein in 1956. Toen was dit stadhuis vrij nieuw. Nu afgebroken.
Ik vond dit artikel toch zo leuk. Ik heb van mijn 10e (uit Indonesië getrapt in 1950) tot mijn 33e in Den Haag gewoond en hield van de stad. Sinds 1974 woon ik in Amerika waar zowel mijn Amerikaanse man en ik met lood in de schoenen naar moesten vertrekken omdat hij overgeplaatst werd (olie en gasindustrie). Ik heb elke dag heimwee naar mijn kikkerlandje. Dank U heel hartelijk.