Op 21 mei 1945 konden de inwoners van Den Haag hun dank betonen aan hun bevrijders tijdens de grote Overwinningsparade van de Canadezen die op deze dag plaatsvond.
Het weer
Tot aan de 21ste was de meimaand van 1945 erg zonnig geweest, maar op deze Tweede Pinksterdag hadden de weergoden andere plannen. De hele dag was er een gestaag neervallende regen en de temperatuur kwam maar net boven de 13 graden uit. Dat was natuurlijk vervelend voor de vele toeschouwers langs de route waarvan er vele met paraplu’s stonden. Maar de slechte weersomstandigheden verhinderden ook de bijdrage van de Royal Air Force die met niet minder dan 84 formaties zou overvliegen.
Geen koningin, wel de prins
Al vanaf half mei was de Overwinningsparade in de kranten aangekondigd. En bij die aankondigingen stond vermeld dat H.M. Koningin Wilhelmina de parade zou bijwonen. Dat zou dan de eerste keer zijn dat zij weer in haar residentie te zien zou zijn.
Echter, Wilhelmina moest haar tijd besteden aan de vorming van een nieuwe regering. Ze had die dag een overleg met afgevaardigden van politieke partijen waaronder de heer Kolfschoten die later nog burgemeester van Den Haag zou worden. De Koningin vaardigde in haar plaats haar schoonzoon Prins Bernhard af.
De overwinningsparade
De hierboven genoemde tegenvallers zaten de parade niet echt in de weg. Om half twaalf vertrok de kop van de stoet vanaf het Valkenbosplein: een grote doedelzakband gevormd uit blazers en tamboers uit alle Schots-Canadese regimenten.
Daarachter volgde een detachement mariniers en matrozen en zeven bataljons waarin officieren en manschappen van alle regimenten van het Eerste Canadese Leger waren ingedeeld. In totaal deden 8000 Canadezen mee.
De parade werd afgesloten door 1000 leden van de Binnenlandse Strijdkrachten, die voor het eerst voor hun Opperbevelhebber, Prins Bernhard, konden marcheren.
Langs de route stonden tanks en pantserwagens opgesteld, die ook als tribune dienst deden.
Savornin Lohmanplein
Op het Savornin Lohmanplein was een platform opgericht vanwaar de hoge militairen de parade af zouden nemen. Het plein had in de oorlog erg geleden, maar het was voor de gelegenheid opgesierd met mooie bloemen en planten.
Rondom het plein stonden twaalf zware kanonnen van het 56ste Heavy Regiment van de Royal Artillery opgesteld. Een kwartier nadat de stoet van het Valkenbosplein was vertrokken, vuurde deze kanonnen 21 saluutschoten af. Kort daarop kwam Prins Bernhard op het platform samen met Generaal Crerar, commandant van het eerste Canadese Leger. Naast andere hoge officieren waren ook Burgemeester De Monchy en zijn vrouw erbij.
In ongeveer 20 minuten trok de parade langs het platform, onder de vrolijke muziek van een grote militaire band. Nadat het hoge gezelschap geluncht had, volgde nog een parade van de ‘Mass Piped Bands’ op een veld achter het platform.
De auto van Prins Bernhard
Prins Bernhard kwam naar de parade in een heel speciale auto. Hij had als stafwagen namelijk de Mercedes-Benz 770 die met in het kenteken RK1 (van Reichskommissar) de dienstauto was geweest van rijkscommissaris Seyss-Inquart. Deze was in Delden (Overijssel) gevonden en geschonken aan Prins Bernard.
Uiteraard wilde ik weten wat er na de oorlog met deze auto gebeurd was en stuitte op een internetforum op deze tekst uit 2014:
“De RK1 is twee jaar verstopt in de Koninklijke stallen in Den Haag, mijn oom werkte daar destijds en Wilhelmina hield geregeld inspecties en zag op een dag (1947) een auto onder dekzeil en ontstak in woede. De auto moest tot groot ongenoegen van Bernhard vernietigd worden. Mijn vader en mijn oom hebben de onderdelen die er makkelijk afkonden, schijnwerpers, zonneschermen enz. er afgehaald en de auto is met snijbranders in stukken gebrand. Ik was toen 7 jaar en heb in die auto gezeten, hij was gigantisch, de motorkap moest met twee man geopend worden !”
De afsluiting
Om half twee reed de Prins met zijn gezelschap langzaam over de Laan van Meerdervoort in de richting van het centrum. Ondanks de nog steeds neervallende regen, stonden er nog steeds mensen die hem hartelijk toejuichten.
Herinnering
75 Jaar na de overwinningsparade is op 21 mei 2020 een herinneringstafel onthuld. Zo worden we op het De Savornin Lohmanplein blijvend herinnerd aan de inspanningen en offers van onze bevrijders. En aan de blijdschap die de inwoners van Den Haag gevoeld moeten hebben bij hun bevrijding.
Van de overwinningsparade zijn ook bewegende beelden, die kun je vinden in de Haagse Filmbank.
Wil je meer weten over Den Haag in de Tweede Wereldoorlog? Doe met familie of vrienden de fietstour ‘Den Haag in WOII’
2 reacties op “De Overwinningsparade”
Ik was 10 jaar en stond met mijn vader op een tank ,hoek Laan van Medervoort ,Thorbeckelaan in de stromende regen .Mijn vader had een witte regenjas aan die mijn moeder gemaakt had van oude lakens en waterdicht had gemaakt . Op de foto is hij te zien als witte stip.
Wat bijzonder, een ooggetuige!