Ik loop niet alleen als stadgids door Den Haag. Twee keer in de week ga ik, samen met andere vrijwilligers, op pad met bewoners van een woonzorgcentrum. Dan wandelen we vaak door een van de mooie Haagse parken: Meer en Bos, ingeklemd tussen de Laan van Meerdervoort en de Machiel Vrijenhoeklaan.
Een echt meer
Het bekendste water van Den Haag is natuurlijk de Noordzee en we hebben ook de nodige grote vijvers, zoals de Hofvijver en de vijver in het Haagse Bos. Maar we hebben ook een echt meer, namelijk het Segmeer, ook wel omschreven als het Wijndalermeer. Op een kaart uit 1712 staat het aangeduid als ’t Seg Meertje.
Dit duinmeer ligt in een duinbos waar volgens opgravingen in de bronstijd en in de tijd van de Batavieren al mensen woonden. Het huidige park Meer en Bos is een klein restant van dit ooit grotere duinbos.
Eigenaren Meer en Bos
Het is bekend dat in 1606 een zekere Maarten Adriaanszoon van der Voort dit visrijke meer aankocht, samen met 50 morgen land. Een morgen land was overigens de hoeveelheid land die een boer in een morgen kon omploegen. In 1644 werd Adriaen van der Mijle de nieuwe eigenaar. Hij was aangetrouwde familie van Jacob Westerbaen en die had het landgoed Ockenburch gesticht. De families trokken regelmatig met elkaar op.
Later is het landgoed nog eigendom geweest van de bekende familie Cats. In de 20ste eeuw kwam het park in bezit van de gemeente.
Bebouwing en inrichting
Een royaal en rijk aangelegd buiten als Zorgvliet of Clingendael is Meer en Bos waarschijnlijk nooit geweest. Op de kaart uit 1712 is de Meer Woning aangeduid, nu beter bekend als Taverne Meer en Bosch.
Tegenover de boerderij staat een restant van een 19de-eeuwse tuinmuur, met steunberen en afgedekt met een rij dakpannen.
De boeken en websites die ik heb geraadpleegd zijn het niet eens of er nog een ander (groot) landhuis op het landgoed heeft gestaan.
De tuin
De opbouw van de tuin is nog goed te herkennen. Vanaf de plek waar ooit de vijver was (nu vrijwel leeg), lopen vier lanen en één diagonale beukenlaan.
Eind 18e eeuw is om een gedeelte van het park een aarden wal aangelegd, waar je nu mooi overheen kan lopen. De precieze reden voor de aanleg van deze wal is niet bekend. Maar meestal werden dit soort wallen aangelegd om stuifzand buiten te houden.
Vogels
De watervogels op het Segmeer zijn zeer zichtbaar. Wat meer verstopt zitten de vogels op de speciale vogeleilanden. Dat zijn vogelrustgebieden die worden beheerd door de Haagse Vogelbescherming. De vogelrustgebieden zijn speciaal ingericht en beplant om zoveel mogelijk vogelsoorten broedgelegenheid en voedsel te bieden. In het broedseizoen worden de vogels nauwgezet geteld door de beheerder. Die is dan de enige die het rustgebied in mag.
Begroeiïng
In ieder seizoen valt er veel te genieten in Meer en Bos. Maar ik wil vooral het voorjaar benadrukken. Eerst bloeien de sneeuwklokjes, later komt de bosanemoon. En op gegeven moment heb je de indruk dat er iemand in het park bezig is uien te snijden. Dan ruik je daslook, dat op diverse plakken te vinden is.
Afhankelijk van het weer kleurt het park in april of mei paars van de boshyacinthen.
Den Haag heeft nog meer mooie parken. Wil je die leren kennen, doe mee met mijn fietstour ‘Groene parken van Den Haag’. Die hoop ik binnenkort weer te kunnen plannen. Stuur een mail naar mail@ikgidsudoordenhaag.nl als je geïnteresseerd bent.
2 reacties op “Meer en Bos”
Dag Jacqueline,
Eind juni wil mijn R’damse roeigroep(ong 8 dames van 70+) een middag komen fietsen ! Meer en Bosch + Ockenburg lijkt me zeer boeiend. Wat zijn de kosten van een fietsttour onder jouw leiding en welke wo middag ben je beschikbaar? Ik hoor graag van je. Henny van Egmond.
Zijn er nog gegevens van patiënten te vinden
Mijn betovergrootvader is hier van 1848 tot 1892 opgenomen geweest.