Wie op een mooie middag door de Scheveningse Bosjes fietst, doet dat wellicht over het Galgenpad. Maar gelukkig is de tijd voorbij dat je in die omgeving een strop om je hoofd kon krijgen.
Duingebied en de Bataaf
Zoals veel delen van Den Haag waren de Scheveningse Bosjes ooit duingebied. Sinds de 17e eeuw werd het gebied beplant met eiken, iepen, populieren en andere boomsoorten. Eind 18e eeuw kreeg Willem Heytveldt vergunning om een deel van de duingrond te ontginnen. Hij verbouwde aardappelen, suikerbieten, rogge, gerst, boekweit. Omdat wandelaars en jagers naar het gebied kwamen, bouwde hij naast zijn boerderij een theeschenkerij. Heytveldt was een groot aanhanger van de Bataafse Republiek en werd daarom ook wel ‘De Bataafsche boer’ genoemd. En zijn theeschenkerij ‘De Bataaf’.
Galg
Voor die tijd was het een stuk minder gezellig. Op diverse plekken aan de rand van Den Haag kon je galgen vinden. Daar liet men de lichamen van ter dood veroordeelde en geëxecuteerde misdadigers een tijd hangen. Het idee was dat bezoekers van Den Haag zo duidelijk konden zien wat er met ze kon gebeuren, als ze zich niet aan de wet zouden houden. Dit tentoonstellen van veroordeelden heeft tot 1795 geduurd.
In 2015 hebben alle fietspaden in Den Haag een naam gekregen, onder andere om voor hulpdiensten (politie, brandweer en ambulance) duidelijke plaatsaanduidingen te hebben. Omdat al in de Middeleeuwen sprake van een galg op deze plaats, heeft een van de fietspaden door de Scheveningse bosjes de naam ‘Galgenpad’ gekregen.
Ver Huell maakt de Scheveningse Bosjes mooi
In 1864 nam het raadslid Jhr. Henri Ver Huell het initiatief om van de Scheveningse Bosjes een prachtig wandelpark te maken. Hij schakelde daarvoor de bekende firma Zocher, landschapsarchitecten in. Die ontwierp een mooi park met een waterpartij, gevarieerde beplanting en slingerende lanen. Ver Heull kreeg als dank voor zijn inspanningen een mooie, marmeren bank.
In de Scheveningse bosjes staat een tweede bank, die ook als monument is neergezet. Deze eert de schrijver en dichter J.J. Cremer (1827-1880). Hij hield niet van begraafplaatsen en had gezegd dat hij geen monument op een begraafplaats wilde hebben. Hij had liever een bank in de Scheveningse Bosjes, ‘waarvan zij, die er zich verpoozen, nog genot kunnen hebben’.
Tweede Wereldoorlog
In het najaar van 1942 begonnen de Duitse bezetters met het uitvoeren van het plan om de hele kuststrook van Den Haag in een vesting te veranderen als onderdeel van de Atlantikwall. Dit zorgde voor enorme ingrepen in de Scheveningse Bosjes. Grote hoeveelheden bomen werden gekapt en de waterpartij werd onderdeel van de antitankgracht.
Ook werd het Stekelduin afgegraven, zodat het mooie uitzichtpunt De Kogelenberg verloren ging. De twee bankmonumenten werden zorgvuldig afgebroken en opgeslagen.
Tijdens de hongerwinter was er niet alleen een tekort aan voedsel, ook waren er geen kolen. Dus verdwenen de laatste bomen in de kachels en fornuizen van koude en hongerige Hagenaars.
Het resultaat: de Scheveningse Bosjes waren een vrijwel kale vlakte. Na de oorlog is het gebied snel herplant, met hulp van onder andere schoolkinderen.
Scheveningse Bosjes
De Scheveningse Bosjes zijn regelmatig in het nieuws. Het kan gaan over ontwikkelingen in en rond het gebied die een aanslag dreigen te plegen op het mooie groen. Of er is sprake van een trieste gebeurtenis zoals een moord.
Ondanks dit alles, blijven de Bosjes een mooie bestemming voor een wandeling of fietstocht.
Je ziet meer van het vele Haagse groen als je met familie, vrienden of collega’s een van mijn fietstours doet.
5 reacties op “Scheveningse Bosjes”
Leuke achtergrond informatie Jacqueline. De volgende keer als ik in de buurt ben van de Scheveningse Bosjes zal ik jouw uitleg delen met mijn vrouw Helma!
Ik zie jullie in gedachten fietsen
leuk om te lezen. Als kind kwam ik er regelmatig in de speeltuin met ons gezin. Later als tiener ook wel gewandeld.
Wat leuk om dit te lezen, als kind en tiener en later met mijn verkering heel vaak daar gewandeld, de eendjes vijver, de marmeren bank en de Cremerbank heel vaak gingen we daar zitten, leuke herinneringen, ik ben nu 81 jaar.
Groetjes Ankie Korving
Mooi dat je die herinneringen deelt.