Route langs beelden in het Zuiderpark

Ik vind mezelf een oplettende Haagse stadsbewoner. Maar ik realiseer me dat ook ik vaak gedachteloos loop of fiets langs mooie en interessante kunst die in onze stad staat. Dat geldt misschien ook voor mijn lezers, daarom dit keer: de beelden in het Zuiderpark.

Het begin van kunst in het Zuiderpark

Van 9 april tot 2 juni 1941 had Den Haag zijn eigen Keukenhof. Tijdens deze oorlogsdagen konden Hagenaars van kleur en kunst genieten tijdens de tentoonstelling ‘Bloemen en Beelden’ in het Zuiderpark, dat toen nog geen vijf jaar bestond. In het blad ‘De Kampioen’ werd deze manifestatie als volgt aangekondigd: “Het Centraal Bloembollen Comité te Haarlem heeft voor deze tentoonstelling een half millioen bollen beschikbaar gesteld.

Deze zijn reeds geplant in groote vakken en allerlei kleurschakeeringen. Er kan verwacht worden, dat – behoudens bijzondere omstandigheden – duizenden naar het Zuiderpark zullen komen, om te genieten van de bloemenweelde en de voorjaarsbloesems, welke het Zuiderpark een buitengewoon mooien aanblik zullen verleenen”. Voor ƒ 0,10 voor 1 persoon of ƒ 0,25 voor een gezin konden Hagenaars genieten van een 90-tal beelden van bekende kunstenaars.

Beelden in het Zuiderpark nu

Van de 90 beelden uit 1941 zijn de twee hierboven getoonde nog over. Ze zijn te zien in de prachtige kleurenfilm die van de tentoonstelling bewaard is gebleven.

De overige beelden in het Zuiderpark hebben verschillende achtergronden. Er zijn beelden die speciaal voor de locatie gemaakt zijn. Dat zijn bijvoorbeeld de beelden die de verschillende ingangen markeren.

De twee beelden bij de hoofdingang aan het Veluweplein zijn een mannenfiguur die de overwinning moet symboliseren en het andere beeld is een dame die snelheid uitbeeldt. In de jaren vijftig werden deze beelden in de volksmond Adam en Eva genoemd. De jeugd uit de buurt verzamelde zich na schooltijd bij de ingang van het park: de jongens onder Adam en de meisjes onder Eva.

Er zijn ook beelden die eerst op een andere plek in Den Haag hebben gestaan. Zo herinner ik me nog heel goed het fruit dat op het voorterrein van Ziekenhuis Leyenburg lag. De kunstenaar Phil van de Klundert had de maat van zijn kunstwerken zo bepaald, dat ze vanaf de bovenste ziekenhuisetages makkelijk herkenbaar waren. Van deze fruitschaal is alleen de banaan nog over, die nu in het groene gras van het Zuiderpark te bewonderen is.

Omdat het Zuiderpark beelden van andere plekken liefdevol opvangt, wordt het ook wel het weespark genoemd. Maar omdat wezen opgroeien, komt het ook voor dat een beeld weer vanuit het Zuiderpark naar een plek in de stad verhuist. Stroom Den Haag is de belangrijke uitvoerder van dit beheer van kunst in onze Haagse, openbare ruimte.

Het Team

Het Collectie Escamp Team is een actieve groep bewoners van Escamp die de monumentale kunst in Escamp onder de aandacht willen brengen van de inwoners van Escamp. En de rest van Den Haag! En ze fungeren als monumentenwachters. Als een kunstwerk door weer en wind of (helaas) vandalisme is beschadigd, geven de leden van het Team een seintje naar de Gemeente Den Haag. Ik dank de leden van het team voor hun werk aan het instandhouden en bekend maken van kunst in de wederopbouwwijken van Den Haag.